Arassa energiýa we durnukly ösüşiň global gözlegleri bilen, wodorod energiýasy täsirli we arassa energiýa göterijisi hökmünde kem-kemden adamlaryň gözüne girýär. Wodorod energiýa pudagy zynjyrynyň esasy baglanyşygy hökmünde wodorody arassalamak tehnologiýasy diňe bir wodorod energiýasynyň howpsuzlygyna we ygtybarlylygyna degişli bolman, wodorod energiýasynyň ulanylyş çägine we ykdysady peýdalaryna gönüden-göni täsir edýär.
1. Önüm wodorody üçin talaplar
Wodorod, himiki çig mal we energiýa göteriji hökmünde dürli amaly ssenariýalarda arassalygy we haramlygy üçin dürli talaplara eýedir. Sintetiki ammiak, metanol we beýleki himiki önümler öndürilende, katalizator zäherlenmeginiň öňüni almak we önümiň hilini üpjün etmek üçin iýmit gazyndaky sulfidler we beýleki zäherli maddalar talaplary kanagatlandyrmak üçin haramlygy azaltmak üçin öňünden aýrylmalydyr. Metallurgiýa, keramika, aýna we ýarymgeçirijiler ýaly senagat pudaklarynda wodorod gazy önümler bilen göni aragatnaşykda bolýar we arassalygy we haramlygy üçin talaplar has berk bolýar. Mysal üçin, ýarymgeçiriji pudagynda wodorod wodorodda kislorod, suw, agyr uglewodorodlar, wodorod sulfidi we ş.m. ýaly hapalara aşa ýokary çäklendirmeleri bolan kristal we substraty taýýarlamak, okislenme, garyş we ş.m. ýaly prosesler üçin ulanylýar.
2. Deoksigeniň iş prinsipi
Katalizatoryň täsiri astynda wodoroddaky az mukdarda kislorod wodorod bilen suw öndürip, deoksigasiýa maksadyna ýetip biler. Reaksiýa ekzotermiki reaksiýa we reaksiýa deňlemesi aşakdaky ýaly:
2H ₂ + O ₂ (katalizator) -2H ₂ O + Q.
Katalizatoryň düzümi, himiki aýratynlyklary we hili reaksiýadan öň we soň üýtgemeýänligi sebäpli, katalizator täzeden dikelmezden ulanylyp bilner.
Deoksidizator daşarky we içki silindrleriň arasynda katalizator ýüklenen içki we daşarky silindr gurluşyna eýe. Partlama garşy elektrik ýyladyş komponenti içki silindriň içinde oturdylýar we reaksiýanyň temperaturasyny kesgitlemek we gözegçilikde saklamak üçin katalizator gaplamasynyň ýokarsynda we aşagynda iki temperatura datçigi ýerleşýär. Daşky silindr, ýylylygyň ýitmeginiň öňüni almak we ýanmazlyk üçin izolýasiýa gatlagy bilen örtülendir. Çig wodorod deoksidizatoryň ýokarky girelgesinden içki silindre girýär, elektrik ýyladyş elementi bilen gyzdyrylýar we katalizator düşeginden aşakdan ýokara akýar. Çig wodoroddaky kislorod katalizatoryň täsiri astynda wodorod bilen reaksiýa berýär. Aşaky rozetkadan çykýan wodoroddaky kislorod mukdary 1ppm-den peseldilip bilner. Kombinasiýa netijesinde emele gelen suw, deoksidizordan wodorod gazy bilen gaz görnüşinde çykýar, indiki wodorod sowadyjysynda kondensatlar, howa-suw bölüjisinde süzgüçler we ulgamdan çykýar.
3. Guraklygyň iş prinsipi
Wodorod gazynyň guramagy, molekulýar elekleri adsorbent hökmünde ulanyp, adsorbsion usulyny kabul edýär. Guradylandan soň wodorod gazynyň çyg nokady -70 below aşakda bolup biler. Molekulýar elek, suwsuzlykdan soň içerde birmeňzeş ululykdaky köp boşluklary emele getirýän we gaty uly meýdany bolan kub panjaraly alýuminozilikat birleşmesiniň bir görnüşidir. Molekulýar eleklere molekulýar elekler diýilýär, sebäbi dürli şekilli, diametri, polýarlygy, gaýnadýan nokatlary we doýma derejeleri bilen molekulalary bölüp bilýär.
Suw ýokary polýar molekuladyr we molekulýar elekleriň suwa ýakynlygy bar. Molekulýar elekleriň adsorbsiýasy fiziki adsorbsiýa bolup, adsorbsiýa doýanda, täzeden adsorbsiýa edilmezden ozal gyzdyrmak we täzeden döremek üçin birnäçe wagt gerek bolýar. Şonuň üçin çyg nokadynyň durnukly wodorod gazynyň üznüksiz öndürilmegini üpjün etmek üçin azyndan iki guradyjy arassalaýjy enjamyň içine girýär, biri işleýär, beýlekisi täzelenýär.
Guradyjy, daşarky we içki silindrleriň arasynda adsorbent ýüklenen içki we daşarky silindr gurluşyna eýe. Partlama garşy elektrik ýyladyş komponenti içki silindriň içinde oturdylýar we reaksiýanyň temperaturasyny kesgitlemek we gözegçilikde saklamak üçin molekulýar elek gaplamasynyň ýokarsynda we aşagynda iki temperatura datçigi ýerleşýär. Daşky silindr, ýylylygyň ýitmeginiň öňüni almak we ýanmazlyk üçin izolýasiýa gatlagy bilen örtülendir. Adorbsiýa ýagdaýynda howa akymy (başlangyç we ikinji derejeli iş ýagdaýlaryny goşmak bilen) we dikeldiş ýagdaýy tersine. Adorbsiýa ýagdaýynda ýokarky ujy turba gaz rozetkasy, aşaky turbasy gaz girişidir. Gaýtadan dikeldiş ýagdaýynda ýokarky uç turbasy gaz girelgesi, aşaky turbasy gaz rozetkasydyr. Guradyş ulgamyny, guradyjylaryň sanyna görä iki diň guradyjy we üç minara guradyjylara bölmek mümkin.
4. Iki diň prosesi
Enjamda iki guradyjy oturdylýar, olar tutuş bir enjamyň üznüksiz işlemegini gazanmak üçin bir sikliň (48 sagadyň) içinde üýtgeýär we täzelenýär. Guradylandan soň, wodorodyň çyg nokady -60 below aşakda bolup biler. Iş siklinde (48 sagat), A we B guradyjylar degişlilikde işleýärler we täzelenýärler.
Bir kommutasiýa siklinde guradyjy iki ýagdaýy başdan geçirýär: iş ýagdaýy we täzeleniş ýagdaýy.
· Dikeldiş ýagdaýy: Gaýtadan işleýän gazyň mukdary doly gaz mukdarydyr. Dikeldiş ýagdaýy ýyladyş we sowadyş tapgyryny öz içine alýar;
1) atingyladyş tapgyry - guradyjynyň içindäki gyzdyryjy işleýär we ýokarky temperatura bellenen baha ýetende ýa-da ýyladyş wagty bellenen baha ýetende awtomatiki usulda togtadylýar;
2) Sowadyş tapgyry - Guradyjy ýylylygy bes edensoň, guradyjy iş tertibine geçýänçä sowatmak üçin asyl ýolda guradyjydan akmagyny dowam etdirýär.
· Iş ýagdaýy: Gaýtadan işleýän howanyň göwrümi doly we guradyjynyň içindäki gyzdyryjy işlemeýär.
5. Üç diň diňi
Häzirki wagtda üç minara prosesi giňden ulanylýar. Enjamda uly adsorbsion kuwwaty we gowy temperatura çydamlylygy bolan desikantlary (molekulýar elekleri) öz içine alýan üç guradyjy oturdyldy. Üç guradyjy, enjamyň üznüksiz işlemegini gazanmak üçin işlemek, täzelenmek we adsorbsiýa arasynda gezekleşýär. Guradylandan soň wodorod gazynyň çyg nokady -70 below aşakda bolup biler.
Geçiş siklinde guradyjy üç ýagdaýy başdan geçirýär: işlemek, adsorbsiýa we regenerasiýa. Her ştat üçin çig wodorod gazynyň deoksigasiýa, sowadyş we suw süzgüçlerinden soň girýän ilkinji guradyjy:
1) Iş ýagdaýy: Gaýtadan işleýän gazyň mukdary doly kuwwatly, guradyjynyň içindäki gyzdyryjy işlemeýär we gurşaw suwsuzlan çig wodorod gazydyr;
Ikinji guradyjy:
2) Dikeldiş ýagdaýy: gazyň mukdary 20%: Dikeldiş ýagdaýy ýyladyş we sowadyş tapgyryny öz içine alýar;
Atingyladyş tapgyry - guradyjynyň içindäki gyzdyryjy işleýär we ýokarky temperatura bellenilen baha ýetende ýa-da ýyladyş wagty bellenen baha ýetende awtomatiki usulda togtadylýar;
Sowadyş tapgyry - Guradyjy ýylylygy bes edensoň, guradyjy iş tertibine geçýänçä sowatmak üçin asyl ýolda guradyjydan akmagyny dowam etdirýär; Guradyjy gaýtadan dikeldiş döwründe bolanda, gurak wodorod gazy suwsyzlandyrylýar;
Üçünji guradyjy:
3) Adsorbsiýa ýagdaýy: Gazyň gaýtadan işleniş mukdary 20%, guradyjydaky gyzdyryjy işlemeýär we gurşaw täzelenmek üçin wodorod gazydyr.
Iş wagty: 19-2024-nji dekabry
